Rola rodziców w wyborze przez dziecko dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej.
Rodzina jest pierwszym środowiskiem, które młody człowiek poznaje. To w niej uczy się postrzegania świata pracy, specyfiki różnych zawodów, wartości związanych z pracą. Dzieci obserwują rodziców podczas różnych czynności zawodowych i domowych. Włączają się w pomoc czy też naśladują członków rodziny. Zadają pytania dotyczące czynności i narzędzi którymi się posługują inni. Naśladownictwo pojawia się również w zabawach np. zabawa w szkołę, sklep, policjantów, lekarza. W ten sposób budują swoją wiedzę o zawodach i świecie pracy.
Rola rodziców w procesie wyboru przez dziecko dalszej ścieżki edukacyjno-zawodowej rozpoczyna się już w wczesnym dzieciństwie - poprzez uczenie kluczowych umiejętności społecznych przydatnych w pracy zawodowej. Te kluczowe umiejętności to:
- umiejętność nawiązywania kontaktów międzyludzkich,
- umiejętność pracy w zespole,
- umiejętność podejmowania decyzji,
- umiejętność stawiania sobie celów i ich realizacji,
- umiejętność komunikowania się z innymi,
- świadomość swoich mocnych i słabych stron,
- radzenie sobie ze stresem,
- umiejętności organizacyjne.
Ważne jest by rodzice pamiętali, że będąc pierwszym doradcą dziecka , towarzyszyli mu w właściwym wyborze, a nie podejmowali decyzji za dziecko.
Wspierając dziecko w wyborze ścieżki edukacyjno-zawodowej rodzic może:
- obserwować jakie czynności dziecko najchętniej wykonuje, co je pasjonuje, ciekawi oraz rozmawiać na ich temat,
- obserwować których zajęciach pozalekcyjnych dziecko się spełnia,
- rozmawiać na temat interesujących syna czy córkę przedmiotach szkolnych,
- towarzyszyć w codziennych czynnościach – przez co ma możliwość obserwacji przejścia z dziecięcych marzeń i fantazji poprzez zainteresowania do decyzji zawodowej. Trwa to wiele lat. Warto o tym porozmawiać z młodym człowiekiem.
- opowiedzieć dziecku o własnych wyborach,
- wskazać strony w Internecie, gdzie można dokonać autoanalizy własnych zainteresowań i predyspozycji,
- umówić na spotkanie z doradcą zawodowym,
- towarzyszyć w trakcie „drzwi otwartych” w szkołach ponadpodstawowych i targów edukacyjnych.
Aktualnie czas wyboru dalszej ścieżki edukacyjno – zawodowej przypada na okres, kiedy dopiero kształtuje się tożsamość nastolatków. Może pojawić się ryzyko, że młody człowiek przyjmie wizję rodzica co do jego przyszłości za swoją własną.
Czy w związku z tym warto być doradcą własnego dziecka? Zdecydowanie tak. Ponieważ:
- dobrze znasz swoje dziecko,
- wiesz jak je motywować do szukania odpowiedzi na pytanie: Co chcę w życiu robić?
- stanowisz dla dziecka ważny punkt odniesienia jak rozumieć świat,
- przekazujesz informacje o zawodach, szkołach, oczekiwaniach pracodawców.
Opracowała mgr J. Serafinowicz