Niepełnosprawnik
Iwona Kośmicka
NIEPEŁNOSPRAWNIK – czym jest i w jaki sposób odpowiada na potrzeby osób z niepełnosprawnością wzrokową.
Każdy człowiek, niezależnie od swoich ograniczeń i wewnętrznych barier ma prawo do edukacji, opieki, terapii, rozwoju czy samorealizacji. Poprzez te aspekty zaspokaja własne potrzeby, co warunkuje prawidłowe funkcjonowanie poznawcze i emocjonalno-społeczne. Niekiedy musi włożyć ogromny wysiłek, aby pokonać nie tylko własne trudności fizyczne czy psychiczne ale także bariery zewnętrzne, które spotyka w swoim otoczeniu. Znoszenie tych barier i dostosowanie otoczenia do potrzeb i możliwości osób z niepełnosprawnością pozwala im na rozwijanie własnego potencjału.
Taką rolę spełnia Niepełnosprawnik, który jest „dziełem” Fundacji TUS. Niepełnosprawnik to jedyna w Polsce wyszukiwarka sprawdzonych miejsc, które są dostępne dla osób z niepełnosprawnością ruchową i intelektualną, osób niewidomych i słabo widzących oraz osób nie słyszących i słabo słyszących.
Informacje na stronie internetowej Niepełnosprawnika (www.niepelnosprawnik.pl) są przedstawione w dwóch wersjach-obrazkowej (piktogramy) i tekstowej(pełen opis udogodnień danego miejsca). Dostęp do strony osobom z niepełnosprawnością wzrokową ułatwia skontrastowany tekst, opcja powiększania czcionki oraz syntezator mowy.
W bazie serwisu znajdują się miejsca i obiekty z terenu dużych miast- Warszawy, Wrocławia i Torunia(wcześniej także Gdańska i Poznania) oraz mniejszych miejscowości. Wszystkie miejsca, które można znaleźć w Niepełnosprawniku przeszły audyt, przeprowadzony przyjętą przez fundację metodologią, przez zespół specjalistów. Obiekty, które zbadane w ramach audytu pod kątem dostosowania do potrzeb osób z wyżej wymienionych grup to m.in. punkty usługowe oraz placówki kulturalno-oświatowe tj. restauracje, hotele, muzea, teatry, kina, szkoły. W opisie danego miejsca zainteresowany użytkownik, znajdzie, poza standardowymi danymi kontaktowymi i adresowymi także tzw cechy szczególne. Dla osoby niewidomej i słabo widzącej będą to m.in. zastosowanie odmiennej struktury i kolorystyki jako systemu nawigacji- skontrastowane schody i drzwi(szczególnie szklane), informacje dźwiękowe, napisy pismem wypukłym lub oznakowanie Brailem(np. przyciski w windzie) czy możliwość wejścia z psem asystującym(choć uwarunkowana prawnie, nie zawsze sprawa oczywista dla właścicieli lokali czy obiektów)
Aby sprawdzić skuteczność i funkcjonalność Niepełnosprawnika posłużę się przykładem. Jeżeli osoba niewidoma lub słabo widząca chciałaby pojechać na jednodniową wycieczkę do Torunia, może przygotować plan pobytu, sprawdzając, które miejsca w tym mieście są przystosowane do jej indywidualnych potrzeb. Wystarczy wpisać w wyszukiwarkę obiekt z danej kategorii i nazwę miasta (np.muzeum Toruń) by otrzymać konkretne propozycje. W Toruniu sprawdzonych jest trzysta różnych obiektów. Nasz potencjalny turysta z pewnością na liście miejsc wartych uwagi umieściłby Muzeum Toruńskiego Piernika. Oprócz pewnej informacji o możliwości doznań smakowych ,pozostałe i zdecydowanie najważniejsze dane znajdzie w Niepełnosprawniku. Najprostsze i najkrótsze informacje określają następujące piktogramy: udogodnienia dla osób niewidomych, udogodnienia dla osób słabo widzących oraz możliwość wejścia z psem asystującym. Szczegółowy opis dostarczy informacji, jakie udogodnienia zapewnia muzeum oraz jak wygląda kwestia dojazdu i możliwości parkowania. Szczegółowy opis najbliższego otoczenia muzeum dostarczy konkretnej wiedzy i wskazówek dla osób z problemem wzrokowym. Podana jest w metrach odległość od przystanku komunikacji miejskiej do budynku, przejściu dla pieszych z sygnalizacją świetlno- dźwiękową czy liczbie stopni prowadzących do wejścia. Samo wejście jest przystosowane dla zwiedzających niewidomych i słabo widzących, dobrze oświetlone, ze szklanymi drzwiami oznaczonymi kontrastowo. W jego pobliżu znajduje się recepcja, w której można uzyskać potrzebne informacje i niezbędną pomoc. Winda jest obsługiwana przez personel, wyposażona w informacje dźwiękowe, (zapowiedzi, dźwiękowe potwierdzenie alarmu), wyczuwalne przyciski, dodatkowe oznakowane pismem punktowym, Proponowane wystawy tematyczne również dostosowane są do potrzeb turysty z deficytem wzroku, ponieważ poznanie eksponatów odbywa się przez smak i dotyk.
Dzięki takiej weryfikacji i prezentacji miejsc użytku publicznego, osoba niewidoma czy słabo widząca może samodzielnie kreować swoją codzienność, planować i organizować własną aktywność i ważne, zachować niezależność.
Bibliografia:
http://www.tyflopodcast.net/?s=niepełnosprawnik
http://www.tus.org.pl/dzialania/niepelnosprawnik
http://www.niepelnosprawnik.pl/
Polecam zajrzeć na stronę Fundacji TUS –informacje dostępne także dla osób nie słyszących w tłumaczeniu na język migowy.