Słowniczek najczęściej używanych pojęć w opiniach
BŁĘDY SPECYFICZNE DLA ZABURZEŃ SŁUCHOWO-JĘZYKOWYCH: opuszczanie liter, końcówek lub cząstek wyrazów; dodawanie liter; podwajanie liter; przestawianie kolejności liter; łączenie i rozdzielanie wyrazów, błędy w łącznej i rozdzielnej pisowni; mylenie spółgłosek w szeregach dźwięczne – bezdźwięczne: b –p, d – t, w – f, g – k, dz – c, sz – s (nie dotyczy to pisma fonetycznego, gdy dziecko pisze tak, jak mówi, np. w słowie chleb głoska dźwięczna na końcu wyrazu traci dźwięczność i dlatego dziecko pisze chlep); mylenie samogłosek i – y; zniekształcanie pisowni całego wyrazu (wyrazy bezsensowne); mylenie wyrazów podobnie brzmiących; błędy w zmiękczeniach; trudności z różnicowaniem i – j; trudności z różnicowaniem samogłosek nosowych i cząstek -om, -on, - em, -en.
ĆWICZENIA SŁUCHOWE - należy raczej mówić o ćwiczeniach słuchowo – językowych, polegających przede wszystkim na rozwijaniu fonologicznego aspektu języka, a więc na doskonaleniu słuchu fonemowego oraz kształceniu umiejętności fonologicznych.
ĆWICZENIA WZROKOWE - mają za zadanie usprawnianie analizy syntezy wzrokowej na materiale nieliterowym (np. składanie układanek, mozaik, puzzli) i literowym (np. rozsypanki sylabowe, wyrazowe układanie wg wzoru). Zazwyczaj te ćwiczenia łączymy z usprawnianiem motoryki rąk i współdziałania ręki i oka, czyli koordynacji wzrokowo-ruchowej. Ćwiczenia te nazywamy grafomotorycznymi, ponieważ usprawnianie manualne ma na celu podniesienie poziomu „kaligrafii” – graficznego rysunku i pisma.
DALEKOWZROCZNOŚĆ (HYPEROPIA)- wada wzroku polegająca na niewyraźnym widzeniu przedmiotów znajdujących się blisko, podczas gdy przedmioty odległe widzi się wyraźnie.
DEFICYTY ROZWOJOWE – inaczej dysfunkcje parcjalne lub fragmentaryczne zaburzenia rozwoju psychomotorycznego – opóźnienie rozwoju psychomotorycznego, wolniejsze tempo rozwoju określonych funkcji. Deficyty mogą mieć różny zakres, dlatego wyróżnia się: parcjalne i fragmentaryczne.
DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ– w przeciwieństwie do obniżenia wymagań to zastosowanie takich kryteriów egzekwowania wiedzy i umiejętności, które uwzględniają możliwości i ograniczenia, a więc dysfunkcje oraz mocne strony rozwoju i funkcjonowania dziecka. W praktyce sprowadza się to do obniżenia wymagań w pewnych zakresach, np.: ortografii (nie obniża się istotnie oceny, jeśli w innych aspektach praca pisemna jest dobrze przygotowana), w innych zaś zakresach wymagania powinny być zwiększone. Dotyczy to np. znajomości zasad ortografii, codziennej pracy nad swoim problemem, dokumentowanej w osobnym zeszycie.
DYSFUNKCJE – por. deficyty rozwojowe.
DYSLEKSJA ROZWOJOWA – specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci. Jest to syndrom zaburzeń uczenia się czytania (dysleksja) i opanowania poprawnej pisowni (dysortografia), którym często towarzyszy niski poziom graficzny pisma (dysgrafia).Określenie: rozwojowa oznacza, że trudności te występują w wieku rozwojowym, a więc w dzieciństwie, już od początku nauki czytania i pisania. Dysleksja nie wynika z wad wzroku, słuchu a nie zaniedbania środowiskowego czy dydaktycznego. Rozpoznaje je się tylko w przypadku normy intelektualnej.
DYSLEKSJA – pod tym pojęciem rozumiemy specyficzne trudności w czytaniu (najczęściej występujące współwystępujące z zaburzeniami uczenia się poprawnej pisowni), u których podłoża leżą zaburzenia uwagi, percepcji i pamięci wzrokowej i słuchowej, funkcji językowych oraz ich koordynacji o różnym stopniu i zakresie.
DYSLEKSJA „SKOMPENSOWANA” – dotyczy starszych uczniów; w wypadku, gdy u ucznia stwierdzono dysleksję, lecz obecnie na skutek wieloletnich ćwiczeń, kompensującego wpływu wysokiej inteligencji, wieku, nie popełnia on już zbyt wielu błędów i są to błędy wyłącznie ortograficzne.