Motoryka mała i duża

Motoryka, czyli ogólna sprawność fizyczna człowieka oraz jej rozwój, uwarunkowane są prawidłową budową i czynnością układu ruchu oraz funkcjonowaniem układu nerwowego. Główną rolę w zakresie zdolności do wykonywania różnych działań związanych z ruchem odgrywa prawidłowa budowa i czynność układu kostno-stawowego i mięśniowego, kręgosłupa, tułowia i kończyn. Składowe motoryki to między innymi wytrzymałość i kondycja, koordynacja, równowaga i świadomość ciała, jak również siła, ruchomość, szybkość i zdolność reakcji. Wyróżnia się 2 podstawowe typy motoryki - motorykę dużą oraz motorykę małą.

Rozwój motoryki, zarówno dużej, jak i małej, jest bardzo istotny dla prawidłowej sprawności fizycznej, ale i codziennego funkcjonowania. Aby dziecko mogło właściwie wykonywać złożone ruchy motoryki małej, musi opanować proste ruchy z zakresu motoryki dużej. To dlatego, aby stymulować rozwój ruchowy trzeba pamiętać, że zadaniem priorytetowym jest motoryka duża, czyli rozwijanie ogólnej sprawności ruchowej. Jest to pierwszy i nadrzędny etap rozwoju ruchowego.  Dopiero później można zająć się rozwojem motoryki małej. Motoryka duża wymaga koordynacji ruchów dużych partii ciała. Motoryka duża stanowi wszystkie obszerne ruchy, w które zaangażowane jest całe ciało lub jego znaczna część ręce, nogi. Jest to taki rodzaj aktywności ruchowej jak: chodzenie, bieganie, skakanie, czołganie się, jazda na rowerze, rzucanie, czy też pływanie. Motoryka duża odpowiada za obszerne makro – ruchy całego ciała i jest ona szeroko pojętą, codzienną aktywnością ruchową dziecka, która najefektywniej rozwija cały jego układ nerwowy – koordynację ruchową i koncentrację uwagi.

Rozwój wszechstronnej aktywności fizycznej rozpoczyna się już w życiu płodowym i jest kontynuowany w kolejnych etapach życia. Motorykę możemy wspierać już od okresu niemowlęctwa. W kolejnych latach warto zastanowić się nad dodatkowymi sposobami wspierania rozwoju ruchowego dziecka. 

Z praktycznego punktu widzenia – zanim zaczniemy uczyć dziecko posługiwania się ręką (by sprawnie mogło rysować i pisać), skupmy się przede wszystkim na jego wszechstronnej aktywności ruchowej. Im więcej form ruchowych nauczymy dziecko w okresie przedszkolnym, tym lepiej rozwiniemy jego koordynację ruchową i koncentrację uwagi, co znacznie ułatwi mu wykonywanie wszelkich czynności manualnych, jakie spotkają je w szkole.